Van olijf tot olie: waarom goede olijfolie meer is dan alleen vet

Atrevido

Een paar weken geleden werden wij uitgenodigd om mee te gaan op trip naar Spanje, ten zuiden van Barcelona. Daar mochten we de olijfgaarden bezoeken van het nieuwe olijfoliemerk Atrevido - een merk waar de passie vanaf spat.

Peter, een Nederlander die inmiddels in het prachtige Spanje woont, reed op een dag langs de velden van Albert. Ze raakten aan de praat en al snel ontdekte Peter dat de olijfolie die Albert maakte, werd gebruikt als zogenoemde ‘limonade’ voor minder goede olijfolies op de markt. Zonde, vond hij. Want deze olie verdiende een veel beter podium.

Zo ontstond Atrevido - Spaans voor brutaal of gedurfd. En dat past perfect bij dit merk: een krachtige, karaktervolle olijfolie die net even anders is dan je gewend bent, want… hij is ongefilterd!

Wij mochten met eigen ogen zien (en proeven!) waar deze bijzondere olie vandaan komt. Ga je met ons mee op trip?

Van boom tot fles

De olijfvelden

Het begint bij de olijfboom - sommige zijn hier honderden jaren oud. Alles bij Atrevido is organic, en zelfs een stap verder: ze werken regeneratief. Dat betekent dat de bodem actief wordt hersteld en gezonder gemaakt. Er wordt continu gekeken naar de balans tussen boom, grond en klimaat. Ze meten het organisch materiaal en de microbiologie van de bodem om precies te weten waar ze staan en wat beter kan.

Omdat het gebied droog is, wordt er een beetje geïrrigeerd, maar altijd met beleid. Pas als de nachten afkoelen tot zo’n zes à zeven graden, kan de oogst beginnen - meestal in november. Door klimaatverandering wordt dat steeds lastiger: de olijven rijpen eerder en verliezen dan een deel van hun kwaliteit. Daarom wordt gewerkt aan nieuwe variëteiten die beter bestand zijn tegen de warmte.

Op de velden wordt overal over nagedacht: de afstand tussen de bomen, de hoogte van het snoeien, en het gebruik van machines om de olijven snel en zorgvuldig te plukken. Want hoe sneller de olijf bij de molen is, hoe beter de smaak.

Productie

Zodra de olijven rijp zijn, worden ze geoogst, niet geplukt, maar geschud. Grote schudmachines trillen de olijven voorzichtig van de takken, waarna ze op netten worden opgevangen. Dat klinkt misschien heftig, maar het is totaal niet schadelijk voor de boom. Ze doen het hier al meer dan 25 jaar op deze manier, en als het niet goed was, hadden ze dat allang gemerkt.

Daarna begint het echte werk. De olijven worden binnen 24 uur na de oogst geperst om de kwaliteit optimaal te behouden. De blaadjes gaan op de composthoop, de olijven worden niet gewassen en elke batch blijft herleidbaar tot de boer. Vervolgens gaan de olijven - inclusief pit - de pers in, een beetje zoals een slowjuicer. Wat eruit komt, lijkt op een dikke tapenade die wordt verwerkt tot pure, ongefilterde extra vergine olijfolie vol karakter en smaak.

Albert, de producent, heeft zijn eigen molen waar dagelijks 40.000 tot 50.000 kilo olijven wordt verwerkt. Dit jaar levert 100 kilo olijven ongeveer 18 liter olie op, iets minder in hoeveelheid, maar van uitzonderlijke kwaliteit.

Het geheim van goede olijfolie

Goede olijfolie herken je niet alleen aan het etiket, maar vooral aan wat je proeft, ruikt en voelt. Een paar dingen om op te letten:

• Versheid: Hoe nieuwer, hoe beter. De beste smaak heeft olijfolie binnen 4 à 5 maanden na de oogst. In veel winkels ligt al oudere olie, dus check altijd de oogst- of botteldatum.


• Ongefilterd of gefilterd: Ongefilterde olie is een explosie van smaak, vol, fris en een tikkeltje troebel. Daarnaast is deze olijfolie niet geschikt om te verwarmen. Gefilterde olie is zachter en blijft langer goed.


• Smaakprofiel: Let op tonen van vers gras, tomaat, artisjok of amandel. Een lichte spicyness achter in je keel? Dat zijn de polyfenolen, krachtige antioxidanten en hét teken van kwaliteit.


• Bewaren: Zet je fles koel en donker, bijvoorbeeld in een keukenkastje. Zon en warmte zijn funest voor de smaak.

Olijfolie in onze keuken

Sinds onze trip gebruiken we olijfolie veel bewuster. Het is niet alleen iets om in te bakken, maar een smaakmaker die gerechten echt laat stralen. Een scheutje over geroosterde groenten, een frisse salade of vers brood en je hebt direct dat Mediterrane gevoel op je bord.

Voor alledaags gebruik volstaat een goede supermarktolie. Maar voor die bijzondere momenten kiezen we graag een luxe, ongefilterde olie: eentje waar je de zon en het vakmanschap in proeft.

En één tip die we meekregen, willen we graag doorgeven: “Elke euro in je zak is ook een stem.” Kiezen voor kwaliteit is niet alleen beter voor jou, maar ook een steun in de rug voor de producent die met liefde en zorg werkt. 

Onze tips voor thuis

• Check altijd de oogst- of botteldatum.


• Proef! Elke olie is anders. Ontdek welke smaak bij jou past.


• Bewaar koel en donker.


• Gebruik ongefilterde olie niet om te bakken, maar ook als finishing touch over groenten, salades of dips.


• Investeer in een mooie extra vergine olie voor speciale gelegenheden en kies verder gewoon een fijne, betaalbare olie voor elke dag.

Bekijk in deze video hoe het plukken er aan toe gaat