Dit is waarom jouw BMI niks zegt over je gezondheid

Hoe wordt je BMI berekend?

Je Body Mass Index wordt berekend door je gewicht in kilo’s te delen door het kwadraat van je lichaamslengte in meters (lengte x lengte). De uitkomst hiervan is je BMI. Als je bijvoorbeeld 1,80 m lang bent en 75 kilo weegt dan is je BMI: 75: (1,80 x 1,80) = 23,1. De mogelijke uitkomsten zijn opgedeeld in verschillende categorieën. Voor volwassenen tussen de 19 en 69 jaar gelden onderstaande categorieën:

BMI:

• Lager dan 18,5: ondergewicht


• Vanaf 18,5 tot 25: gezond gewicht


• Vanaf 25 tot 30: overgewicht


• 30 en hoger: ernstig overgewicht (obesitas)

Voor kinderen onder de 19 jaar en ouderen boven de 69 gelden andere waarden. Op websites waar je je BMI kunt uitrekenen wordt daarom vaak ook gevraagd naar je leeftijd. Er wordt soms ook gevraagd naar je geslacht, maar de BMI categorieën zijn zowel voor mannen als vrouwen gelijk. Of je een man of een vrouw bent heeft dus geen invloed op je BMI score. 

Wat is het nadeel van BMI?

Er is recent veel kritiek op het gebruik van BMI om te bepalen of je een gezond gewicht hebt. Er zijn namelijk veel factoren waar BMI geen rekening mee houdt. BMI maakt bijvoorbeeld geen onderscheid tussen mannen en vrouwen, terwijl de lichaamsopbouw van mannen en vrouwen verschillen. Zo hebben mannen over het algemeen meer spiermassa en vrouwen meer vetmassa. Ook is het vetweefsel bij mannen en vrouwen anders verdeeld. Vetmassa zit bij vrouwen vaker rond de heupen en billen en bij mannen vaker rond de buik. Dit is belangrijk, omdat vooral vet rond de buik, visceraal vet, een risico vormt voor de gezondheid.

Een ander nadeel van BMI is dat sporters vaak slecht uit de test komen. Spieren wegen meer dan vet. Fanatieke sporters die veel aan krachttraining doen, zoals bodybuilders, hebben veel spiermassa. Het is geen uitzondering dat een fanatieke sporter door al zijn spieren boven de 100 kilo weegt. Volgens de BMI kan een afgetrainde, gespierde sporter in de categorie (ernstig) overgewicht vallen, omdat er geen onderscheid gemaakt wordt tussen extra gewicht door spieren of vet. Spiermassa is dus een belangrijke factor om mee te nemen bij het berekenen van een gezond gewicht.

Naast spier- en vetmassa zijn er nog andere factoren waar BMI geen rekening mee houdt. Denk bijvoorbeeld aan borstomvang. Een cup A weegt minder dan een cup E of F. Bij BMI wordt er geen rekening gehouden met het extra gewicht van een grote borstomvang. Een vrouw met een grote cupmaat kan zo onterecht in de categorie overgewicht geplaatst worden. 

Wat is een beter alternatief?

BMI is dus niet de ideale tool om te berekenen of je een gezond gewicht hebt. Hoe kun je dit dan wel berekenen? Gelukkig zijn er andere alternatieven en met de toenemende technologie zullen er vast nog betere alternatieven bijkomen. Dit zijn volgens ons op dit moment betere alternatieven: 

ABSI: A Body Shape Index

Volgens onderzoek kun je voor het meten van een gezond gewicht beter ABSI gebruiken. ABSI staat voor: A Body Shape Index. Bij ABSI wordt naast je lengte en gewicht ook gekeken naar de omvang van je taille. De omvang van je taille geeft een goede inschatting van het aantal buikvet. Dit gevaarlijke soort vet is een risicofactor voor het krijgen van diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. Door het meenemen van de tailleomtrek wordt er bij ABSI al meer rekening gehouden met onderscheid tussen schadelijk buikvet en minder schadelijk heupvet. Ook wordt er met ABSI beter rekening gehouden met de verhouding spier- en vetmassa, omdat je tailleomtrek door meer vet aanzienlijk toeneemt. Hier kun jij zelf je ABSI berekenen.

Gebruik een slimme weegschaal

Een slimme weegschaal geeft tijdens het wegen een schatting van je spier- en vetmassa. Zo krijg jij een beeld van je lichaamssamenstelling. Heb jij bijvoorbeeld als doel om meer spiermassa op te bouwen en vet te verliezen? Dan kan het zijn dat het gewicht op de weegschaal hetzelfde blijft of zelfs toeneemt (omdat spiermassa meer weegt dan vetmassa). Je gewicht zegt dus niet alles. Met een slimme weegschaal kan jij je spieropbouw zelf in de gaten houden!

Bronnen: Voedingscentrum