Naast voeding hecht Ayurveda ook veel waarde aan een goede leefstijl. Hoe jij je dagelijkse leven leidt is een factor die je voor een groot deel in eigen hand hebt. Je bent zelf verantwoordelijk voor de daden die je doet, de gedachten die je hebt, het eten dat je eet, hoe je eet, hoe laat je naar bed gaat en hoe je reacties zijn op anderen. Ayurveda geeft hier enkele richtlijnen voor die ook in de dagelijkse praktijk in Nederland goed toepasbaar zijn.

Leven in harmonie met de natuur
De natuur functioneert volgens seizoenen en ritmen. Elke cel in ons (miljoenen) heeft een soort “polsslag” van rust en activiteit. In ons lichaam hebben je  hormoonspiegels, je temperatuur, het  afweermechanisme, je spijsvertering en de slaap-waakcyclus  ook fasen van rust en activiteit. In onze geweldige technologische tijd zijn we echter in staat om dit te negeren en gerust op te blijven tot twee uur ’s nachts, elk moment van de dag te drinken en te eten, zomeraardbeien te eten met Kerst of tot in de middag te slapen. Het lijkt een ogenschijnlijke vrijheid om de ritmen van de natuur te negeren, maar ons lichaam moet hiervoor wel een prijs betalen. Het gebrek aan aansluiting op onze natuurlijke omgeving leidt niet zelden tot slapeloosheid, spijsverteringsproblemen, concentratiestoornissen. Het leven in harmonie met de natuur is dus een groot goed waarnaar je kunt streven op alle niveaus en het is altijd goed om hiermee te beginnen, al is het op kleine schaal. Zo zijn we via de planten, kruiden, granen, vruchten die wij eten, de lucht die we inademen en het water wat we drinken al onlosmakelijk verbonden met de natuur. Jezelf in harmonie brengen met de natuur is een grote sleutel tot gezondheid. Maar het betekent ook in harmonie zijn met jezelf, oftewel met je eigen natuur. Dat betekent in harmonie zijn met je eigen aard, hoe je in elkaar zit, lichamelijk en geestelijk en hier zo trouw mogelijk aan blijven.

Ayurveda en de tijden van de dag
Een dagelijkse routine brengt je in harmonie met het ritme van de natuur en dit helpt bij het in evenwicht brengen van je constitutie. Zo helpt een dagelijkse routine bij de vertering, opname en assimilatie van voedsel. Je lichaam is eigenlijk een grote klok, bestaande uit meerdere klokken, en elk orgaan heeft een tijd waarin hij het beste functioneert. Deze klokken zijn ook weer in relatie te brengen met de verschillende dosha’s in je lichaam, de energieën Vata, Pitta en Kapha. Deze Vata-Pitta –Kapha dagindeling houdt in dat die dosha gedurende die uren op z’n sterkst werkt.

• Van ongeveer 03.00 tot zonsopgang is de tijd van Vata, de tijd van de beweging: mensen worden wakker, gaan naar het toilet, beginnen aan hun activiteit van de dag. De tweede Vata-tijd is in de namiddag van 15.00 tot zonsondergang, mensen voelen zich vaak licht en actief, of rusteloos.
• Van zonsopgang tot ongeveer 11.00 uur is de tijd van Kapha. Je wordt fris wakker, maar blijf je in bed liggen, dan rol je zo de Kapha tijd in en dat maakt je vaak ‘zwaarder’. Van ongeveer 18.00 tot 22.00 komt Kapha weer om de hoek kijken en neemt de energie af in de avond en na het eten. Je weet spijsvertering wordt rond dit uur van de dag dus ook trager!
• Pitta wil ook meedoen en laat zich gelden rond het middaguur tussen 11.00-15.00 uur, de actiefste uren van de dag. De zon staat op z’n hoogst en dan is je spijsvertering ook op z’n best. Rond middernacht zo rond elf uur tot ongeveer 03.00 is het wederom Pitta-tijd, maar nu ook om het verwerken van indrukken en emoties in je slaap.

Wanneer je dus bijvoorbeeld een Kapha-constitutie hebt die je graag in evenwicht wil houden,  is lang in je bed liggen en laat eten dus geen goed idee. Dat zijn de uren dat de Kapha-energie zich extra laat gelden waardoor je na het uitslapen je alleen maar vermoeider voelt en je je eten ‘savonds laat niet meer goed verteert. Ook wanneer je een Pitta-constitutie hebt die je goed in balans wilt houden, moet je er rekening mee houden dat het rondom lunchtijd Pitta-tijd is, het vuurtje brandt en gevoed moet worden. Doe je dit in de zomer, onder de hete zon, met een glas rode wijn, een hete curry en een dubbele espresso toe, dan vraag je wel heel erg veel van je lichaam. Dat is immers de absolute disbalans qua seizoen, tijd en kwaliteit! Wanneer je je hiervan bewust bent kun je dus constant de invloeden van seizoenen, tijden van de dag, kwaliteiten van voedsel toepassen om je dosha te balanceren.

Dagelijkse ochtendroutine
Op basis van deze tijden ontwikkelde de Ayurveda een dagelijkse ochtendroutine, die zorgt voor de beste start van de dag zowel fysiek als mentaal. De adviezen luiden als volgt:

• Word vroeg wakker en sta op, het liefst voor zonsopgang, de lucht is dan helder en al deze zuivere eigenschappen louteren je.
• Doe een wens of een gebed om de (Goddelijke) werkelijkheid te gedenken, te bedanken op een manier die voor jou persoonlijk het beste past en je dag bewust te beginnen.
• Was je gezicht, je ogen en je mond met koud water.
• Drink een glas lauw water, dit reinigt je maag-darmkanaal en spoelt je nieren.
• Schraap je tong en kijk of er iets opvalt. Wanneer er sprake is van tekening of verkleuring van delen van de tong dan kan dat verwijzen naar een afwijking in bepaalde organen (zie afbeelding), het aanwezig zijn van toxische stoffen of onverteerde voedselresten in het spijsverteringskanaal. Met het tongschrapen  verwijder je de bacteriën en zend je indirect een boodschap aan al je inwendige organen en stimuleer je je spijsverteringsenzymen.
• Vervolgens kun je je mondholte spoelen met een eetlepel biologische sesamolie, het versterkt je tandvlees en verbetert je stem (ook wel oil-pulling genoemd).
• In droge, koude tijd (herfst, winter) kun je wat druppels sesamolie in elk neusgat druppelen. Dit reinigt je sinussen, verbetert je stem en geeft een geestelijke helderheid.
• Hierna kun je je lichaam inwrijven met olie. Dit verbetert de bloedsomloop en kalmeert je geest. Voor een volledige massage met specifieke oliën is het ook zeer raadzaam regelmatig een Ayurvedische massage te nemen. Hierdoor worden de gifstoffen naar het maag-darmkanaal getransporteerd en afgevoerd, de weefsels verzacht, de spanning verlicht en het zenuwstelsel gevoed.
• Je kunt nu, indien gewenst, wat yoga of meditatie doen.
• Het ochtendritueel wordt afgesloten met een ontbijt, in overeenstemming met je dosha.

De sleutel naar genezing
Dit lijkt een enorme opsomming waarvoor je misschien nauwelijks tijd denkt te hebben. In werkelijkheid valt het erg mee. Bedenk ook dat je kunt beginnen met het integreren van kleine veranderingen. Misschien kies je eerst voor wat eetrichtlijnen en pas je later stukje bij beetje onderdelen van de dagelijkse routine toe. Niets is immers moeilijker voor een mens dan veranderen… Ik noem het een ommekeer naar het ontwikkelen van bewustzijn. Door Ayurveda leer je te luisteren naar de behoeften van je lichaam, ze te begrijpen en er ook naar te handelen. Waarmee je ook begint, je gaat een balans maken tussen lichaam en geest, en tussen de Vata, Pitta en Kapha-energie in je lichaam. Dit kan een sleutel naar genezing zijn.

Ayurveda in je dagelijks leven
Nog niet helemaal zeker over jouw constitutie en hoe hiernaar te handelen? Kom dan naar de Agnifabriek. Door middel van een persoonlijk gesprek, een polsmeting en een advies op maat kan ik jou adviseren. Ook kan je hier terecht voor een volledige Ayurvedische massage, dit is goed voor iedere constitutie!
Wil je graag beginnen de Ayurvedische voedingsadviezen in jouw dagelijks leven te integreren? Vanaf volgende week zullen op dit blog enkele recepten verschijnen speciaal voor Vata, Pitta en Kapha om je op weg te helpen. Wil je meer weten over Ayurveda en voeding in de praktijk? Dan biedt de Kookstudio geweldige mogelijkheden. De eerstkomende workshop is op 11 april in Hilversum, en op 24 mei in Amsterdam. Een cursus van vijf keer waarin we dieper op de stof in gaan en je echt per constitutie leert koken begint op 16 april in Hilversum en op 23 april in Amsterdam.

Kijk voor meer informatie maar eens op www.agnifabriek.nl en www.kookstudio.net.

Door gastblogger Sylvia Kuperus

Summary

Article Name

Ayurveda: het dagelijks leven