Tomaten zijn misschien wel de populairste groente in de Nederlandse keuken. Als tomatensoep, door de pasta bolognese, in een salade of gewoon als snacktomaatjes – tomaten zijn onmisbaar. Maar weet je ook hoe gezond tomaten zijn, waar tomaten vandaan komen, hoe tomaten groeien en dat er verschillende tomatenrassen zijn? Wij vertellen je 10 dingen die je nog niet wist over tomaten!
Groente of fruit?
Is tomaat nou eigenlijk groente of fruit? In Nederland zien we tomaten als groente, omdat het hartig is en we het als groente gebruiken. Maar als je naar de plant kijkt, is de tomaat de eetbare vrucht van de tomatenplant, waardoor je zou kunnen denken dat het fruit is. In de Verenigde Staten liep de discussie twee eeuwen geleden zo hoog op, dat in 1893 het Hooggerechtshof besloot dat de tomaat voor de Amerikaanse wet als groente en niet als fruit moest worden gezien.
Heel gezond
Tomaten zijn gezond! Ze zitten namelijk boordevol vitaminen en mineralen. Deze heb je nodig om je lichaam goed te laten functioneren. Zo dragen tomaten bij aan een goede weerstand. Een goede weerstand is belangrijk omdat het je lichaam beschermt tegen virussen, bacteriën en andere schadelijk stoffen. Ook helpt je weerstand bij het opruimen van de afvalstoffen in je lichaam!
Zo rood als een tomaat
De rode kleur heeft de tomaat te danken aan het pigment lycopeen, dat zich ontwikkelt tijdens de groei van de tomaat. De tomaten krijgen dus van nature hun mooie kleur. Des de meer lycopeen de tomaat heeft, des de roder de tomaat is. Lycopeen is bovendien een sterk antioxidant, dus hoe roder de tomaat, hoe gezonder hij is!
Herkomst
Oorspronkelijk komen tomaten uit Zuid-Amerika. De tomatenplant begon namelijk als een tropische plant die in Zuid-Amerika groeide. In de 16eeeuw namen ontdekkingsreizigers de planten mee naar Europa. In Zuid-Europa werd de tomaat al snel onderdeel van hun keuken, maar pas in de 19eeeuw werd de tomaat ook in het Noorden ontdekt. In Nederland worden tomaten pas sinds de 20eeeuw geteeld.
Brix-waarde
De aroma en smaak van de tomaat worden vastgesteld aan de hand van de Brix-waarde. De Brix-waarde is een factor die vertelt hoeveel suiker en mineralen een tomaat bevat. Het is gemakkelijk te meten. Met een zogeheten Brix-refractometer, een klein handig apparaatje, kan de Brix-waarde gemeten worden door er een druppeltje sap op te doen. Zo weet de teler hoe aromatisch de tomaat is! Voor verse tomaten geldt dat de waarde tussen de 3,5 en 5,5 ligt. Hoe hoger de Brix-waarde, hoe zoeter de tomaat is. Zo hebben cherrytomaatjes een hogere Brix-waarde en zijn ze dus ook zoeter dan bijvoorbeeld vleestomaten.
Andere smaakmakers
De Brix-waarde zegt echter niet alles over hoe lekker de tomaat is. De textuur, kleur, geur en sappigheid worden niet gemeten, terwijl deze factoren ook bepalen of de tomaat lekker is. De smaak is alleen voor veel telers geen prioriteit, die focussen op uiterlijk omdat je de smaak pas thuis proeft en bij aankoop alleen let op hoe de tomaat eruit ziet. De telers van De Ruiter stellen wel de smaak voorop. De Ruiter is een producent en veredelaar van tomatenzaden. De Ruiter is hard aan het werk om de tomaten de juiste smaak en aroma te laten hebben. Met een speciaal onderzoeksteam zijn ze bij De Ruiter aan het onderzoeken waardoor een tomaat meer smaak krijgt en hoe je een smaakvol tomatenras kunt ontwikkelen!
Onderstamzaad gunstig voor teelt
Voor telers kan het moeite kosten om het hele jaar door tomaten en andere gewassen te telen. Dankzij het onderzoeksteam van De Ruiter is er een nieuw soort zaad: onderstamzaad. Met dit zaad kunnen tomaten nu het hele jaar door geteeld worden. De tomatenplanten hebben namelijk een betere gezondheid, kunnen ze meer tomaten opbrengen en zijn ze beter bestand tegen de kou van de winter en verschillende ziektes. Zo kunnen wij het hele jaar door genieten van goede tomaten van eigen bodem!
Tomatenteelt
Tomaten kunnen dus het hele jaar geoogst worden, ook omdat ze in kassen worden geteeld. Een deel van die kas is belicht, zodat de tomaten goed kunnen groeien. De tomatenplanten groeien omhoog en kunnen wel tussen de 10 en 15 meter groot worden. Met een touw worden de planten overeind gehouden, zodat ze naast elkaar kunnen groeien. Na ongeveer 10 weken rijpen kan een tomaat geoogst worden!
Verschillende tomatenrassen
Wist je dat er allerlei verschillende tomatenrassen zijn? In de supermarkt heb je vaak niet door dat er allerlei verschillende tomatenrassen zijn, hoogstens hebben tomaten een eigen merknaam zoals TastyTom en Juanita. Maar achter de vleestomaat, trostomaat en cherrytomaat zitten allerlei verschillende rassen met elk hun eigen smaak. Zo zijn er de rassen Torelino (cocktailtomaat), Rebelski (vleestomaat), Delisher (cherry-pruimtomaat) en Strabena (snacktomaat), allemaal tomaten met hun eigen eigenschappen en van heel goede kwaliteit! Het is normaliter lastig te weten welke tomaat je eet, maar dat gaan wij in onze aankomende tomatenrecepten deze zomer wél vertellen. En het is goed om te weten dat de ene tomaat dus écht de andere niet is. Ze zijn allemaal verschillend, dus proef en oordeel bewust.
De Ruiter Tomato Experience
Benieuwd geworden naar het proces van tomaten telen? Je kunt nu zelf een kijkje nemen in een kas! De Ruiter Tomato Experience is een demokas van 8.000 vierkante meter met de nieuwste ontwikkelingen technologieën. Wil je een kijkje nemen? Maak dan een afspraak op de website!
Wist jij dit allemaal over tomaten? Of heb jij nog een weetje over tomaten die je met ons wilt delen? Laat het ons weten in een reactie op de website, Facebook of Instagram. We zijn benieuwd!
Dank aan Shutterstock voor de foto van de tomaten in een kas, gemaakt door Aripai Leangphet. Je downloadt de foto hier.
hoy allemaal
tomaatjes zijn heel fijn om zelf te telen of kweken zo je wil ,heel simpel
ik koop nooit tomatenzaad en toch kweek ik elk jaar verse tomaten klein en groot
als ik tomaten op tafel zet hou ik daar steeds elke keer de verse pitjes zo heb je steeds verse zaadjes,
om je tomaten te kweken, en veel beter van smaak .
smakelijk iedereen
veel succes allemaal
Hi Marie-Rose,
Wat leuk om te horen dat je altijd je eigen tomaten kweekt met je eigen zaadjes! Klinkt heel erg lekker 🙂
Groetjes,
Robin
Aanvullend weetje: naar verluidt heeft ook Heinz een eigen tomatenras gekweekt, speciaal om er ketchup van te maken.