Alles wat je moet weten over cholesterol
Suzanne Harlaar

Alles wat je moet weten over cholesterol

donderdag 27 januari 2022
Iedereen heeft wel eens van cholesterol gehoord. De meeste mensen weten wel dat het in hun voeding voorkomt of weten dat cholesterol iets te maken heeft met hart- en vaatziekten. Wat misschien minder bekend is, is dat cholesterol op een heleboel manieren in je lichaam gebruikt wordt voor vitale processen. Ook heeft leefstijl en voeding veel invloed op de cholesterolwaarden in je lichaam. In dit artikel vertellen we je hier alles over!

Cholesterol in onze voeding
Zoals veel mensen weten komt cholesterol voor in onze voeding. Het zit namelijk in dierlijke producten, zoals bijvoorbeeld vlees, vis, eieren en zuivel. Vooral eieren staan erom bekend dat ze boordevol cholesterol zitten. Daarentegen bevat een plantaardig dieet helemaal geen cholesterol. Hoewel cholesterol belangrijk is voor allerlei processen in ons lichaam is het geen probleem als een dieet cholesterol-vrij is. Het is namelijk niet essentieel: je lichaam kan het ook zelf aanmaken wanneer dat nodig is! Het wordt dan gemaakt in de lever en het kan gemaakt worden van koolhydraten, eiwit of vet of het wordt gerecycled in het lichaam. Bij een plantaardig dieet zonder cholesterol kun je bijna onmogelijk een tekort aan cholesterol krijgen! Dit tekort komt namelijk alleen voor bij zeldzame ziekten, ondervoeding of gebruik van cholesterolverlagende medicatie.

Cholesterol in je lichaam
We krijgen cholesterol dus binnen via onze voeding en we kunnen het zelf maken, maar wat doet het dan in ons lichaam? Cholesterol heeft allerlei verschillende functies! Het is een erg belangrijk onderdeel van je cellen. Het zorgt namelijk dat je cellen hun structuur behouden en dat alles op zijn plek blijft. Wist je dat cholesterol ook nodig is om hormonen te maken? Ook is deze stof essentieel bij het aanmaken van vitamine D bij blootstelling aan zonlicht. Tenslotte speelt cholesterol een grote rol bij je vetmetabolisme. Het wordt namelijk gebruikt om galzuren van te maken en die zijn essentieel om vetten af te breken. Het is dus best wel belangrijk!

Cholesterol en hart- en vaatziekten
Helaas is cholesterol ook betrokken bij wat minder leuke processen in je lichaam. Er zijn twee varianten van cholesterol, LDL en HDL. LDL wordt ook wel ‘slecht’ cholesterol genoemd en HDL ‘goed’ cholesterol. Waarom is de een dan slecht en de ander goed? LDL wordt ‘slecht’ cholesterol genoemd omdat mensen met hoge LDL-waarden in het bloed een hogere kans hebben op hart- en vaatziekten. Dat komt doordat je eigen immuuncellen (macrofagen) in je vaten de LDL-deeltjes opnemen. Als dit te vaak gebeurt ontstaan er vetpropjes in je bloedvaten. Hierdoor kan het bloed minder goed of helemaal niet meer stromen en kun je bijvoorbeeld bloedtoevoer naar je hart of andere organen verliezen. Te veel LDL kun je dus beter voorkomen! Terwijl LDL cholesterol vervoert van de lever naar verschillende plekken in je lichaam, vervoert HDL juist overmatig cholesterol weg uit je lichaam, via de lever. Hoge HDL-waarden zijn daarom ook geassocieerd met een lager risico op hart- en vaatziekten.

Om onze cholesterolwaarden op peil te houden is het dus goed om HDL hoog te houden en LDL laag te houden, maar hoe doen we dat? Er zijn verschillende factoren die invloed hebben op cholesterolwaarden in je lichaam. Bijvoorbeeld leefstijl, gewicht en voeding! Zo helpt het bijvoorbeeld om te stoppen met roken, meer te bewegen en een gezond gewicht te behouden. Ook voeding heeft veel invloed, daar vertellen we je graag meer over!

Voeding en hart- en vaatziekten
Terwijl cholesterolwaarden in je bloed veel zeggen over je kans op hart- en vaatziekten, heeft het weren van cholesterol in je voeding weinig invloed. Dit komt omdat cholesterol in je voeding niet per definitie leidt tot een verhoging van cholesterol in je bloed. Wat daarentegen veel meer van belang is is hoeveel verzadigd vet je binnenkrijgt. Het eten van veel verzadigde vetten kan namelijk LDL en de kans op hart- en vaatziekten vergroten. Door verzadigde vetten te vervangen door onverzadigde vetten gaan LDL-bloedwaarden en ook het risico op hart- en vaatziekten omlaag. Over het algemeen geldt dat verzadigde vetten vooral in dierlijke producten voorkomen (met uitzondering van kokosolie en palmolie). Het is dus ook voor je hart gezond om wat vaker plantaardig te eten of bijvoorbeeld boter te vervangen door een olie die laag in verzadigd vet is, zoals olijfolie!

Het eten van vezels is ook erg effectief in het verlagen van cholesterolwaarden. Uit onderzoek blijkt dat mensen die veel vezels eten veel lagere LDL-cholesterol bloedwaarden hebben en een lagere kans hebben op hart- en vaatziekten. Nog een goede reden om meer vezels te eten, dus! Kies vaker voor volkoren producten en eet voldoende groente en fruit. Vezels zijn sowieso supergezond, lees hier meer daarover!

Er is gelukkig ook goed nieuws voor mensen die vanwege hart- en vaatziekten cholesterolverlagende medicatie slikken: aanpassingen in leefstijl en voeding kunnen nog steeds helpen! Omdat deze aanpassingen cholesterol helpen verlagen, kan het dat er uiteindelijk minder medicatie nodig is.

Vega of vegan
Een vegetarisch of veganistisch dieet is al snel lager in verzadigde vetten en hoger in vezels dan een dieet waarin mensen regelmatig dierlijke producten eten omdat plantaardige producten zoals groente, peulvruchten en fruit vol met vezels zitten en laag in verzadigde vetten zijn! Daarom is het ook niet gek dat hart- en vaatziekten minder vaak voorkomen onder vegetariërs. Over veganisten is minder onderzocht, maar is het wel bekend dat verschillende risico factoren voor hart- en vaatziekten lager zijn vergeleken met mensen die regelmatig dierlijke producten eten. Helaas is er nog te weinig onderzoek gedaan om echt te zeggen dat een vegetarisch of veganistisch dieet beschermend werkt voor hart- en vaatziekten. Hoe dan ook is een eetpatroon met veel vezels en weinig verzadigde vetten gezond voor elk! ;-)

Wist jij dit al over cholesterol? Of heb je juist iets nieuws geleerd? Laat het ons weten in een reactie op de website, Facebook of Instagram. We zijn benieuwd!

 

0 Reacties

Een reactie geven

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met een *.