

Ruim veertig jaar bestiert ze haar eigen moestuin in het Brabantse Stevensbeek. Vol passie en gedrevenheid werkt Wendy Frehé (71) er dagelijks in. Het hele jaar rond eten zij en haar gezin er groenten en kruiden uit. “De tijd en energie die ik steek in mijn moestuin, heeft ook iets etherisch.”
De aanleiding voor het gesprek is het boek ‘Een moestuin vol verhalen’, dat dit jaar verscheen. Zoals gebruikelijk in het buitengebied drinken we filterkoffie. “Niets beter dan dat”. Van het hedendaagse koffiezetten moet ze niets hebben. We zitten in een door één van haar zonen gemaakte prieel. Van een groter formaat dan gebruikelijk. In de vorm van een bijenraat. Een leuke gimmick; Frehé is ook imker.
Moestuin
Het boek moest er komen, vond haar omgeving. Er was genoeg ervaring om te delen. Toch had ze als kind nooit gedacht dat ze later een moestuin zou bestieren. Haar ouders hadden een moestuin, waarin ze meehielp. ‘Maar dat nooit’, dacht ze, is te lezen in het voorwoord van haar boek.
Het moestuinvirus is ook over gedragen aan haar zoons. “Ze hebben allebei kruiden buiten staan. De één in de tuin, de ander op het balkon.”
Groenten uit een moestuin hebben een enorme toegevoegde waarde, meent ze. “Ze smaken lekkerder en bevatten meer voedingsstoffen.”
Frehé is in haar boek heel duidelijk over wat ze af- en aanraadt. Een no go is er voor gif, spitten en schoffelen; ze prefereert biologisch en als het kan, kiest ze biologisch-dynamisch.

Ontdekking
Wat is de grootste ontdekking die ze opdeed tijdens het jarenlange moestuinieren? “Ik kwam erachter dat het belangrijkste is dat de bodem goed is. Daar begint het mee. En dat wordt vaak vergeten.” Ze vindt dan ook dat je niet op die grond mag lopen. Heel gedetailleerd en vol empathie schrijft ze over het gezwoeg van wormen en andere dieren die ondergronds leven: ‘De bodem bevat heel veel diertjes, van pissebedden en springstaarten tot vele wormen… Stel: je gaat spitten, dan gooi je het hele systeem van die wormen door elkaar.’
Ook een tegenvaller kan ze benoemen. “Als ik bloemkolen zie op sociale media, dan zien die er veel mooier uit dan ze in mijn moestuin zijn . Daar kun je je op verkijken. Maar dat is het venijnige van sociale media, besef ik ook.”
Haar favoriete groenten? “Dat zijn onmiskenbaar tomaten. Veruit. Allereerst vind ik zongerijpte tomaten uit de moestuin veel lekkerder dan die uit de winkel. Als je echt volrijpe tomaten plukt, zit er veel meer smaak aan dan wanneer je ze in het eerste stadium van kleuring plukt en ze verder laat narijpen in kistjes.
Daarnaast bevatten de oude rassen veel meer vitamines dan de nieuwe, gekweekte rassen .De oude rassen vind je niet in de winkel. Tenslotte: het is toch een feestje als je veel verschillende gekleurde tomaten met verschillende vormen op een bord hebt liggen?”

Gezonde voeding
Gezonde voeding is belangrijk voor Frehé en haar man. Zo wil ze graag weten waar haar eten vandaan komt. “Dat is ook een fijn aspect van een eigen moestuin. Ik heb verder een hekel aan vleesvervangers. Ik heb een streng vegetarische vriendin, die graag vleesvervangers eet. Ik wijs haar er dan op dat die heel ongezond zijn, met al die toevoegingen.”
Hoe kan Frehé mensen enthousiasmeren om gezonder te gaan eten?
“Ik geloof erg in 1-op-1 contacten. Je moet mensen dingen laten proeven. Ik ken iemand uit mijn omgeving die niets van moestuinieren moest weten. Totdat hij groenten uit mijn tuin proefde en daar meer van wilde hebben. Hij vond ze zo lekker.” Een vergelijkbare ervaring heeft ze met haar jongste zoon. Toen hij jaren terug in Nijmegen op kamers zat, had hij daar eens met wat vrienden gegeten. Toen hij thuis was zei hij: ‘Je hebt me grondig verpest. De tomaten die ik op had, smaakten echt niet’. Als hij hier is, neemt hij die ook altijd mee naar Nijmegen.”
Voedselbos
Maar haar liefde voor de natuur gaat nog een stap verder. Zo is ze coördinator van een voedselbos, dat op 500 meter afstand van haar huis ligt. Daarin werd zij bijgeschoold door Wouter van Eck, dé deskundige op het gebied van voedselbossen. De filosofie ervan spreekt haar erg aan. “Je moet gewoon de natuur zijn werk laten doen.”
Beroepsmatig komt Frehé niet uit de groene sector. Van huis uit is ze verpleegkundige. Ze werkte jaren in de (antroposofische) zorg. Drie jaar geleden is ze daarmee gestopt.
Uiteindelijk is er een overeenkomst tussen haar vorige werk en moestuinieren te vinden..“Planten en cliënten verdienen allebei respect. En aandacht. En dat moeten we ze geven.”
Het boek ‘Moestuin vol verhalen’ is geïllustreerd met mooie door Frehé zelf gemaakte foto’s.
Ook staan er smakelijke recepten in. “Ik ben ervan overtuigd dat iedereen een succes van een moestuin kan maken.”
Info: ‘Een moestuin vol verhalen’, Wendy Frehé (2024)
Lees ook

- 15 September 2025
Hou de zomer vast: 3 vegetarische klassiekers met een verrassende twist
De zon laat zich misschien minder vaak zien en de avonden worden alweer korter, maar dat betekent niet dat de zomer voorbij hoeft te zijn
- Karlijn Swaen

- 05 September 2025
Parelcouscous bowl met gestoomde groente en crispy maïs
We zijn altijd op zoek naar nieuwe manieren om gezond én lekker te eten, zonder dat je uren in de keuken hoeft te staan
- Karlijn Swaen

- 08 September 2025
Granola test: welke granola is het lekkerst én het gezondst?
Granola is niet meer weg te denken van de ontbijttafel
- Karlijn Swaen
0 Reacties
Een reactie geven
Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met een *.