De komende maanden duikt vinoloog Remy Tolk voor ons in de wereld van wijn. Deze maand is de natuurwijn aan bod! Wij proefden een aantal bijzondere flessen van Coenecoop, de duurzame en biologische wijnleverancier. Wat natuurwijn is en wat het verschil is met ‘gewone’, wijn, dat lees je hier!
Natuurwijn
Natuurwijn is een redelijk nieuwe soort wijn die we nu een aantal jaren kennen. Het lijkt een blijvertje, al is het bij een beperkte groep mensen. Of is de wijn eigenlijk helemaal niet zo nieuw? Eigenlijk niet. Natuurwijn wordt gemaakt zoals wijn duizenden jaren lang is gemaakt: zonder alle chemische hulpmiddelen en trucjes die er tegenwoordig worden toegepast om wijn te maken. Simpelweg omdat ze nog niet ontdekt waren. Vroeger was dus alle wijn natuurwijn!
Verschil natuurwijn en ‘gewone’ wijn
Wat is dan het verschil tussen natuurwijn en de gewone wijn zoals wij hem kennen? Laten we beginnen bij het begin: bij de groei van de druiven in de wijngaard. Bij natuurwijn mag er geen kunstmest worden gebruikt om de druiven beter te laten groeien. Dierlijke of plantaardige mest mag wel. Ook zijn chemische bestrijdingsmiddelen niet toegestaan. Het op een natuurlijke manier tegengaan van ziekten en ongewenste insecten mag uiteraard wel. Dit doe je door bijvoorbeeld een natuurlijke vijand van een bepaalde insectensoort uit te zetten of te lokken door middel van beplanting rondom wijngaard of tussen de stokken. Dit lijkt dus erg op biologische wijnbouw. Dat klopt, want biologisch geteelde druiven zijn een vereiste voor natuurwijn.
Handmatige oogst
Vervolgens moet er verplicht handmatig worden geoogst. Dit is arbeidsintensief en dus duurder dan machinaal oogsten. Het voordeel is wel dat je druiven die niet rijp of aangetast zijn, er tussenuit kunt pikken. Ook slakjes, torretjes etc kun je verwijderen. Je kunt dus schoon werken, dit is heel belangrijk bij natuurwijn.
Vergisting
Na het oogsten worden de druiven geperst of gekneusd en kan de vergisting beginnen. Dit is het omzetten van suiker naar alcohol. Er mag niet (of minimaal) gezwaveld worden. Dit is het gebruik van sulfiet om de wijn te stabiliseren en bacteriën te doden. Het is tevens een conserveringsmiddel; de wijn blijft langer houdbaar. Bij gewone wijn worden de druiven al voor de vergisting gezwaveld om wilde, druifeigen gisten te doden. Zwavel gaat ook oxidatie tegen, dit geeft een sherry-achtige geur aan wijnen. Bij natuurwijnen wordt er gebruik gemaakt van een ander middel om te vergisten: namelijk wilde gisten.
Wilde gist
De vergisting gebeurt dus door middel van wilde gisten. Normaal gesproken wordt bij wijn maken de natuur een handje geholpen door gekweekte gistsoorten (per druivenras verschillend) toe te voegen zodat de vergisting goed op gang komt. De wilde gisten die op de druif voorkomen, worden dan al gedood. Dat mag bij natuurwijn niet. Er moet worden gewacht tot de wilde gisten die op de druif zelf aanwezig zijn hun werk gaan doen. Er is hier een kleine kans dat er iets misgaat en de wijn een afwijkende smaak of geur krijgt. Dat ligt dan vooral aan het al dan niet hygiënisch werken in zowel de wijngaard als in de wijnkelder, waar de wijn wordt gemaakt. Er wordt immers geen zwavel gebruikt om ongewenste bacteriën en schimmels te bestrijden!
Troebele wijn
Als de wijn uitgegist is, mag hij niet met chemische hulpmiddelen worden geklaard (helder gemaakt). Wel wordt de wijn overgestoken naar een ander vat nadat de vaste delen en dode gisten naar de bodem zijn gezakt. Er mag minimaal gefilterd worden. Een natuurwijn zal altijd een beetje troebel zijn. Voor veel mensen is dat een reden om het niet te kopen, voor anderen juist weer wel. Je moet het een beetje zien als de traditionele appelsap en de ongefilterde. Daar kiezen we juist vaak voor de ongefilterde, want die ziet er veel gezonder uit. Natuurwijn heeft een heel boerse smaak en bevat veel zuren, wat doet denken aan de smaak van vroeger. Als je er eenmaal fan van bent, wil je nooit meer anders. Het is zeker het proberen waard, er zijn heel goede natuurwijnen op de markt. Dit zijn een aantal natuurwijnen van Coenecoop die je zeker moet proberen:
Zero Puro Linfae Primitivo
Dit is een pittige primitivo met licht gestoofd rood fruit zoals pruimen en kersen. Er is een opvallende en fijne balans tussen fruit en zuren. Bij het project van Cantina Orsogna wordt gewerkt met natuurlijke sulfieten, geen toegevoegde gisten en spontane gisting zonder temperatuurregulatie. Cantina Orsogna is een coöperatie met ruim 600 partners in de Abruzzen. Alle geproduceerde wijnen komen uit het gebied dat 15 km van de Adriatische kust ligt, vlakbij de 2e hoogste berg in de Apenijnen de Majella. De wijngaarden liggen gemiddeld tussen de 300 en 450 meter hoogte. Getalenteerd wijnmaker in dat gebied is Camillo Zulli.
BIO Menade Nosso NSA
Deze verdejo wordt gemaakt door de familie Sanz. Het komt van een speciaal gelegen wijngaard met veel kalk in de bodem. In totaal zijn er daar 6.000 flessen gemaakt. Tijdens de vinificatie wordt geen sulfiet aan de wijn toegevoegd en in de wijngaarden wordt niet gewerkt met koper en sulfiet! De BIO Menade Nosso is een 100% natuurlijke wijn zonder enige toevoegingen; alleen maar natuurlijke vergisting. De smaak van de Verdejo is daardoor niet zo fris en rinsig als een normaal geproduceerde verdejo, maar heeft meer rijkdom en lengte!
BIO A Pel Blanco Loxarel NSA
A’pel betekent in het Catalaans ‘zonder bescherming’. Deze Orange Wine wordt gemaakt in amfora’s zonder enige toevoeging van sulfiet. Een lange rijping op de lie (term voor natuurlijke rijping op gist) zorgt voor nog meer structuur en mondgevoel. Er is aan deze wijn geen sulfiet toegevoegd. De wijn heeft een expressieve en zeer complexe neus met tonen van gedroogd fruit, noten en specerijen. In de mond is de wijn zeer geconcentreerd met aanwezige tannines.
Biologisch keurmerk
Er is in 2012 een wet ingegaan waarin staat dat biologische wijn van biologisch geteelde druiven moet zijn gemaakt én ook biologisch moet worden gemaakt. Voor 2012 mocht je wijn namelijk biologisch noemen als er in de wijngaard biologisch werd gewerkt, maar vervolgens kon de wijnboer in de kelder de trukendoos openen! Dat was vreemd en mag nu dus ook niet meer. En bij natuurwijn uiteraard ook niet!
Drink jij wel eens natuurwijn? Wat is jouw favoriet? Laat het ons weten in een reactie op de website, Facebook of Twitter. We zijn benieuwd!
0 reacties