Er zijn veel fabels over plantaardig eten en het effect ervan op de gezondheid. In dit artikel bespreekt onze gastblogger Desiré voedingsmythes die ze vaak in haar omgeving hoort als vegetariër en legt ze uit waarom deze niet kloppen vanuit de voedingswetenschap.
1. Je hebt kant-en-klare vleesvervangers nodig
Vegetariërs en veganisten dienen vlees goed te vervangen. In de supermarkt kun je vele kant-en-klare vleesvervangers vinden: zo heb je vegetarische varianten van kipstukjes, biefstuk en gehakt. Hier wordt vaak ijzer aan toegevoegd. Met kant-en-klare vleesvervangers weet je dat je over het algemeen genoeg eiwitten en andere mineralen en vitamines binnenkrijgt die je anders zou missen. Punten van kritiek zijn dikwijls de hoge prijs en het zoutgehalte. Gelukkig zijn mensen met een plantaardig eetpatroon niet afhankelijk van deze kant-en-klare vleesvervangers. Natuurlijke producten zoals peulvruchten en noten kunnen prima als eiwitbron dienen. Vegetariërs kunnen daarnaast ook eieren eten.
2. Zonder zuivel krijg je te weinig calcium binnen
Wat zijn calciumrijke voedingsmiddelen? De meeste mensen denken meteen aan zuivel. Maar ook plantaardige producten bevatten calcium. Groene bladgroenten en peulvruchten zijn goede bronnen van calcium. Het wordt ook toegevoegd aan plantaardige dranken zoals Alpro soja. Let wel: niet alle merken voegen calcium toe aan hun plantaardige producten. Kijk daarom altijd op de verpakking.
3. Plantaardig eten is te hoog in koolhydraten
Door diëten zoals Atkins en Paleo zou je denken dat koolhydraten de vijand zijn. Mensen zijn zo bang geworden voor koolhydraten dat gezonde voedingsmiddelen zoals fruit en volkorengranen worden vermeden. Koolhydraten zijn onze grootste bron van energie, bij mensen met een gezond gewicht wordt aangeraden 40 tot 70% van alle calorieën uit koolhydraten te halen. Het is een grote fout om alle koolhydraten te vermijden. Natuurlijk is het niet goed om hele dagen donuts en chips te eten, maar dit kun je niet gelijkstellen met het eten van fruit en aardappelen. Het klopt dat een plantaardig dieet meer koolhydraten bevat dan een dierlijk eetpatroon. Dit omdat dierlijke producten met de uitzondering van melksuiker (lactose) geen koolhydraten bevat. Een dieet vol met volkorengranen, fruit, groenten, noten, zaden en peulvruchten draagt bij aan een goede gezondheid.
4. Je verliest spiermassa
Deze vraag horen vegetariërs en veganisten regelmatig uit hun omgeving: ‘Hoe krijg je dan genoeg eiwitten binnen?’ Zoals je waarschijnlijk al weet, bevat plantaardig voedsel ook eiwitten. Het is wel zo dat je meer eiwitten moet binnenkrijgen dan een vleeseter (25% meer als veganist) omdat plantaardige eiwitten minder goed worden opgenomen door het lichaam. Dit komt bij volwassen neer op 15 gram eiwit meer per dag. Door dagelijks genoeg peulvruchten, noten en volkorengranen te eten, is het mogelijk om aan je eiwitbehoefte voldoen.
5. Soja is slecht voor je
Soja bevat isoflavonen, een stofje dat vergelijkbaar is met vrouwelijke oestrogeenhormonen. Hierdoor worden isoflavonen ook wel fyto-oestrogenen genoemd, of plantaardige oestrogenen. Door deze stoffen is er twijfel of soja gezond is of niet. Zo zou het borstkanker bevorderen en het mannelijke hormoon testosteron bij mannen negatief beïnvloeden. In 2001 is er een experiment met muizen uitgevoerd waarbij ze zagen dat door soja de kankercellen groeiden met isoflavonen. Hierdoor werd er gedacht dat dit wellicht ook voor mensen kon gelden. Een aantal jaar geleden kwam het antwoord: een meta-analyse uit 2010 waarbij 100 studies met elkaar zijn vergeleken concludeert dat soja GEEN significant risico vormt voor borstkanker. Onder Aziatische vrouwen is er zelfs een verlaagd risico. Ook hebben isoflavonen geen invloed op het testosterongehalte van mannen. Je hoeft dus niet bang te zijn om soja te consumeren. Sojaproducten zijn rijk aan voedingsstoffen, waaronder B-vitamines, vezels, kalium, magnesium en hoogwaardige eiwitten. In tegenstelling tot sommige plantaardige eiwitten, wordt soja-eiwit beschouwd als een compleet eiwit, dat alle negen essentiële aminozuren bevat die het lichaam niet zelf kan maken en die uit de voeding moeten worden gehaald. Ook verlaagt soja het cholesterol in het bloed.
6. Een plantaardig voedingspatroon leidt tot eetstoornissen onder tieners
Een onderzoek uit 2012 onderzocht de relatie tussen vegetarisme en eetstoornissen bij vrouwen. Hieruit bleek dat de helft van de anorexiapatiënten een plantaardig dieet volgde, in vergelijking: minder dan 5% van de Nederlandse bevolking eet nooit vlees. Meer dan tweederde van de participanten was het ermee eens dat er een link was tussen vegetarisme en een eetstoornis. Zo ervaarden deelnemers het als een manier om controle uit te oefenen en calorieën te verminderen.
Betekent dit dat een plantaardig eetpatroon een eetstoornis kan veroorzaken? Nee, mentale aandoeningen beginnen vaak in de adolescentie. En dit is toevallig ook de leeftijd dat men eigen meningen gaat vormen zoals het volgen van een plantaardig eetpatroon. Bij anorexia en andere eetstoornissen kan alles als dekmantel worden gebruikt om eetgestoord gedrag te verbergen: van allergieën tot het volgen van een bepaald dieet. Daarnaast is plantaardig eten niet altijd energiearm, wat ons bij punt 7 brengt.
7. Plantaardig eten zorgt voor gewichtsverlies
Ondanks dat sommige mensen gewicht verliezen bij de transitie naar een plantaardig voedingspatroon, is het geen garantie. Veel producten die geen dierlijke ingrediënten bevatten zijn niet per definitie gezond of caloriearm. Zo zijn patat, vegan ijs en oreo koekjes plantaardig. Wanneer iemand die eerst veel bewerkte calorierijke producten at overgaat op natuurlijke onbewerkte voedingsmiddelen, kan er gewichtsverlies plaatsvinden. Maar dit geldt ook bij een dierlijk voedingspatroon.
Welke voedingsmythes over een plantaardig eetpatroon hoor jij vaak in je omgeving? We zijn benieuwd naar jouw verhaal! Laat het ons weten in de reacties, op Facebook of Instagram.
het is inderdaad waar minder vlees eten is beter voor mens en milieu, echter homo sapiens, wat wij zijn, is geen planteneter, maar een omnivoor, wij zijn wat we zijn door het feit dat wij ooit vlees zijn gaan eten, zodat wij sneller en beter voedingsmiddelen kunnen opnemen, vandaar onze energie vretende grote hersenen.
Wij zijn dus volgens de evolutie NIET meer in staat om rauw en alleen plantaardig voedsel tot ons te nemen.
De grotere hersenen hebben ook geleid tot denken…vlees is fout… zielige dieren enzo… kies voor verantwoord vlees !!! dat bestaat….kost wat meer…vegetarisch is een bedenksel, er zijn gerechten met en zonder vlees, vegan is een welzijns probleem, als men niets beters weet te bedenken, in arme landen is dit echt géén optie…..deze mensen overleven echt niet op een zak meel….vandaar het wildlife market probleem…
Hallo Robert,
Dit is wel een erg eenzijdige reactie! Ik ben al 42 jaar vegetariër en ik functioneer prima. Mijn hersenen presenteren bovengemiddeld en mijn lichaam is fit.
De problemen met de vleesindustrie zijn enorm, dat kan je overal horen en lezen. Ik hoop dat de mensen gaan leren met respect om te gaan met dieren. Het zijn zoogdieren net als wij!