Met de uitdrukkingen ‘geen zitvlees hebben’ of ‘een draaikont zijn’ bedoelen we in onze cultuur weinig positiefs. Wie geen zitvlees heeft gedraagt zich rusteloos en kan zich niet lang bezighouden met één taak. En draaikonten vinden we onbetrouwbaar, omdat ze nu weer dit, dan weer dat zeggen.
Zitten: niet normaal
Maar kijk je vanuit evolutionair perspectief naar deze gezegdes, dan klopt die negatieve ondertoon niet: langdurig zitten is voor een mens juist niet normaal. Ons lichaam is er niet op gebouwd. De activiteit ‘zitten’ is biologisch gezien bedoeld om uit te rusten na lichamelijke activiteit, bijvoorbeeld na een paar uur voedsel verzamelen. Niet om de tijd mee te verdrijven.
Comfort versus welzijn
Waarom doen we het dan toch zo graag? Veel mensen zitten een hele dag op kantoor op een stoel, gaan zittend in de auto of in de trein naar huis, of zittend op de fiets, en hangen thuis een hele avond op de bank. Evolutionair biologen zoals Daniel Liebermann hebben een verklaring voor dit gedrag dat we zo normaal zijn gaan vinden: we verwarren comfort regelmatig met welzijn. “Wie is er niet dol op een toestand van fysiek gemak? Het is prettig om niet uren achtereen te hoeven ploeteren, op de harde grond te hoeven zitten of het warm of juist koud te hebben.” We nemen aan dat wat je als fysiek prettig ervaart, ook wel goed voor je zal zijn: slapen op een zacht matras, schoenen dragen, warm douchen, een kamertemperatuur van 20 graden, airconditioning, de lift nemen, fietsen, op een stoel of bank zitten, en ga zo maar door.
Slapen op een hard matras
Maar als je langdurig zit, heeft dat uiteindelijk aanzienlijke gevolgen voor je lijf: je spieren worden slapper en spierweefsel neemt af omdat je ze niet gebruikt om je lichaam te dragen, zegt Lieberman. Zeker niet als je op een stoel zit die een rugleuning, armsteunen en hoofdsteun heeft. Wie veel op stoelen zit, loopt daarom meer kans op spierverrekkingen, overbelaste gewrichten en andere blessures. Lieberman: “Een normale rug wordt niet in de watten gelegd door stoelen, maar voortdurend, dus ook ’s nachts, in wisselende intensiteit gebruikt.” Ook meteen de reden waarom slapen op een hard matras, bijvoorbeeld op een Japanse futon, beter voor je rug is dan op een zacht matras. Veel matrasverkopers zeggen dat je lichaam ’s nachts gestabiliseerd moet worden, maar het is juist gezonder in beweging te blijven. Op een hard matras doe je dat vanzelf en ongemerkt.
Werken nieuwe stijl
Tegenwoordig wordt op veel kantoren niet meer vreemd opgekeken als je staand wilt werken. Al is een hele dag staand werken ook weer niet aan te raden. Wel: afwisseling tussen zitten, staan en bewegen. Dus ga naar het toilet op een andere verdieping als het even kan, zet nooit een waterkoker naast je bureau maar loop naar de keuken voor je kopje thee, vergader wandelend (buiten hè), en bedenk nog veel meer kleine hacks om je bewegingsvrijheid te vergroten. Wissel het staand werken af met zittend werken, waarbij je aan een lage tafel op de grond zit op een kussen. Het voordeel daarvan is dat je elke zittende houding maar een tijdje volhoudt en dan vanzelf weer gaat verzitten, waardoor je ook zittend in beweging blijft.
Hoelang zit jij op een dag, heb je dat weleens uitgerekend? Wat zijn jouw trucjes om minder te zitten? Laat het ons weten in een reactie of via Facebook, Twitter of Instagram. We zijn benieuwd naar jouw verhaal!
Cathelijne, Citaten uit: Het verhaal van het menselijk lichaam, Daniel E. Lieberman
Cathelijne is journalist en onderzoekt hoe we als mens in deze tijd meer kunnen leven naar onze natuur. De komende weken hier bij De hippe vegetariër!
0 reacties